FERD
Ferd kelimesi Sözlükte: Tek, birtek, çiftin
yarısı manasına gelir. Bir nesne hakkında ''Haza ferdun'' denildiği zaman o'nun
yalnız, yegane ve yekdane olduğu anlaşılır. Dünyada misli ve benzeri olmayan kimseye
de Ferd denir (Kamus,1/659).
Hadis terimi olarak ferd, Garib miteradifidir
ve isnadın herhangi bir yerinde Ravisi tek kalmış olan Hadis çeşidine denir.
Ancak Hadis Usulü Alimleri Ferd ile Garib arasında ayrım yapmışlar ve ferd
ismini çok defa Ferd-i Mutlak'a; Garib ismini ise Ferd-i Nisbi ye vermişlerdir.
Buna göre Ferd denince Ferd-i Mutlak; Garib denince ise Ferd-i Nisbi
kasdedilmiş olur.
Ferd Hadislerin hükmü, rivayette tek kalan
Ravi'nin durumuna göredir. Eğer Adalet ve Zabt vasıflarını haiz bir Ravi'nin
rivayette teferrüt ettiği Ferd Hadis, kendisinden Zabt yönünden daha kuvvetli
olan biaşka bir Ravi'nin rivayetine aykırı ise Şaz dır. Değilse Ravisi Adalet
ve Zabt yönünden mevsuk olmak kaydiyle Sahihtir. Zabtı tam değilse Hasendir.
Adalet ve Zabt vasıflarından yoksun biri ise o tek başına rivayet ettiği Ferd
Hadis Münker Merdut Şaz dır. (Takrib, 12).
Ferd olarak rivayet edilen Hadislerin tümüne
çoğul sigasıyla Efrad tabir edilir.
Ayrıca bakınız: